«Να απελευθερωθούμε από τα αδιέξοδα μας». Γράφει ο Σπύρος Ρίκος

«Η ελευθερία και η αλήθεια είναι απαιτητικές ερωμένες γι’ αυτό έχουν λίγους εραστές». Αλμπέρ Καμύ.
Μπορεί να μην έχουμε ερωτηθεί εάν θέλουμε να ζήσουμε, αλλά έτσι και αλλιώς αυτό είναι ένα δώρο, το οποίο θα πρέπει να το αναγνωρίσουμε και να το χαρούμε. Η ζωή μας, μια φορά μάς δίνεται. Άπαξ, που λένε. Σαν μια μοναδική ευκαιρία. Τουλάχιστον, μ’ αυτήν την αυτόνομη μορφή της, δεν πρόκειται να ξαναϋπάρξουμε ποτέ.
Και εμείς τί την κάνουμε, ρε; Αντί να τη ζήσουμε; Τί την κάνουμε; Την σέρνουμε από δω και από κει και την αναλώνουμε, πολλές φορές άσκοπα. Οργανωμένη κοινωνία, οργανωμένες ανθρώπινες σχέσεις. Μα αφού είναι οργανωμένες, πώς είναι σχέσεις; Σχέση σημαίνει συνάντηση, σημαίνει έκπληξη, σημαίνει γέννα συναισθήματος. Πώς να οργανώσεις τα συναισθήματα; Και πώς να νιώσεις αληθινά συναισθήματα, αν πρώτα δεν κατακτήσεις την ελευθερία σου ή ένα κομμάτι ελευθερίας. Αν δεν μπορέσεις, έστω και κατ’ ελάχιστο να ξεφύγεις από τον όχλο.
Πρέπει να κατεβείς από την κερκίδα, που βρίσκεται συγκεντρωμένος ο όχλος και να μπεις στην αρένα, έτοιμος να αναμετρηθείς με τα θηρία. Να τα νικήσεις ή να σε κατασπαράξουν. Και στις δυο περιπτώσεις θα έχεις κερδίσει την ελευθερία σου, γιατί η ελευθερία δεν προσφέρεται, ούτε χαρίζεται, αλλά καταχτιέται. Γιατί η ελευθερία θέλει ωδίνη, ρίσκο, σύγκρουση, αίμα. Αν σε φοβίζουν αυτές οι έννοιες, ακόμα και ως λέξεις, μένεις στην κερκίδα με τον όχλο, σε μια ψευδαίσθηση ασφάλειας.
Ο παιδικός φόβος της γκρι στολής του αστυνομικού, με το περίστροφο και το κλομπ, απαλείφεται και διαγράφεται, μόνο αν σταθείς απέναντι από την σκούρα στολή των ΜΑΤ, με τις ασπίδες, τα κλομπ και τα όπλα με τα καπνογόνα. Μόνο αν είσαι έτοιμος να παλέψεις με τον φόβο σου, μπορείς να απελευθερωθείς από αυτόν. Και κάθε φορά όταν βαδίζεις αυτόν τον δρόμο, κάνεις ένα βήμα προς την προσωπική ελευθερία. Έτσι χτίζεται ο χαρακτήρας, έτσι σφυρηλατείται η προσωπικότητα και έτσι σπας τις αλυσίδες που σε κρατούν δέσμιο με το παρελθόν και τα αδιέξοδα σου.
Όσο κάθεσαι στο δωμάτιο με τα φαντάσματα, τις φοβίες και τα αδιέξοδα σου και κοιτάς από το παράθυρο έξω στο δάσος, ακούγοντας τα ουρλιαχτά των λύκων, ζεις μια ψευδαίσθηση ασφάλειας. Πρέπει να βγεις στο δάσος να ζήσεις με τους λύκους, να βυζάξεις από την λύκαινα, να γίνεις λύκος και όταν επιστρέψεις στο δωμάτιο δεν θα είσαι ο ίδιος. Και τότε τα φαντάσματα και οι φοβίες σου, θα εξαφανιστούν γιατί δεν αντέχουν τα αστραφτερά δόντια των λύκων, ούτε τα ουρλιαχτά τους.
Η πορεία για την προσωπική ελευθερία είναι μοναχική και επώδυνη, αλλά πρέπει ο καθένας μας να βρει το θάρρος να την κάνει. Είναι πορεία γεμάτη από συγκρούσεις με κοινωνικά στερεότυπα που έχουν «εφευρεθεί» για να περιορίζουν την ελευθερία μας, να ποδηγετούν την βούληση μας και τους πόθους μας, να ορίζουν κανόνες και πλαίσια που καταδυναστεύουν την ζωή μας.
Για να καταχτηθεί η ελευθερία, η προσωπική ελευθερία και η αυτογνωσία, πρέπει να τσαλακωθείς, πρέπει να παλέψεις, πρέπει να ματώσεις. Μόνο έτσι βρίσκουμε τον εαυτό μας και μόνο έτσι καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχουν όρια στα θέλω μας και στη δύναμη μας. Ο εαυτός μας χτίζεται στην αρένα και όχι στο «ντιβάνι». Το ντιβάνι είναι για χαρτοκοπτική, δεν σμιλεύεις τον χαρακτήρα σου εκεί.
Στο αμήχανο ερώτημα που θα σου θέσουν «τι θα έλεγαν 100 άνθρωποι γι’ αυτή την συμπεριφορά», η απάντηση είναι ότι «το 99% θα διαφωνούσε, αλλά εμένα δεν με αφορά το 99%, αλλά το 1%». Όχι γιατί θέλω από κόμπλεξ να είμαι ή να δείχνω διαφορετικός, αλλά γιατί θέλω να ζήσω διαφορετικά.
Η άποψη του 99% είναι απόρροια ή εδράζεται πιο σωστά, στα στερεότυπα των εξουσιαστικών μηχανισμών του συστήματος που θέλει να καταδυναστεύει τις ζωές των ανθρώπων και τους ποδηγετεί και κατευθύνει σε συγκεκριμένες συμπεριφορές.
Το σύστημα θέλει να ελέγχει τις ζωές των ανθρώπων, εγώ όμως επιλέγω να ζω διαφορετικά, δηλαδή ελεύθερα. Δεν μπαίνω στο ψευτοδίλημμα ποιο είναι το σωστό ή το λάθος, ποιος έχει δίκιο ή άδικο. Αυτό είναι ψευτοδίλημμα. Το πραγματικό δίλημμα είναι, ποιος είναι ελεύθερος και ποιος όχι. Εγώ επιλέγω να είμαι το «ελαττωματικό» προϊόν της βιομηχανικής παραγωγής.
Δεν μπορείς να ισχυρίζεσαι ότι ζεις αντισυμβατικά, αλλά να επικαλείσαι στην επιχειρηματολογία σου την άποψη του 99% η οποία συνάδει με την αναπαραγωγή και διαιώνιση συγκεκριμένων κοινωνικών συμπεριφορικών χαρακτηριστικών, που απορρέουν από τα κυρίαρχα κοινωνικά στερεότυπα μιας άκρως συντηρητικής κοινωνίας. Είναι προφανής η αντινομία, που αποσαθρώνει, την έτσι και αλλιώς, έωλη επιχειρηματολογία.
Γι’ αυτό ισχυρίζομαι ότι η στατιστική είναι «απάτη» γιατί δε λέει την αλήθεια και γιατί είναι «εργαλείο» του συστήματος, για να παράγει ομοιόμορφα ανθρωπάκια, ακούνητα, αμίλητα, υποταγμένα και φοβισμένα στα «θέλω» του και στις βουλές του.
Χωρίσαμε τη μέρα σε πτώματα στιγμών, σε σκοτωμένες ώρες που τις θάβουμε μέσα μας, μέσα στις σπηλιές του είναι μας, στις σπηλιές όπου γεννιέται η ελευθερία της επιθυμίας, και τις μπαζώνουμε με όλων των ειδών τα σκατά και τα σκουπίδια που μας πασάρουν σαν “αξίες”, σαν “ανάγκες”, σαν “ηθική”, σαν “πολιτισμό”.
Κάναμε το σώμα μας και την ψυχή μας, ένα απέραντο νεκροταφείο δολοφονημένων επιθυμιών και προσδοκιών.
Άλλωστε σε αυτή τη ζωή είμαστε οι επιλογές μας και επιλέγω όπως λέει ο Αλμπέρ Καμύ να είμαι ελεύθερος και αληθινός. Άλλος γίνεται «Ήλιος» που ζεσταίνει τους γύρω του και ζεματάει όσους τον επιβουλεύονται και άλλος λιώνει κοντά σε έναν «Ήλιο».
Έχει μεγάλη αξία, στα τελευταία 12¨ δευτερόλεπτα όταν περάσει από μπροστά μας το φιλμ της ζωής μας πριν «φύγουμε», να νιώσουμε την ικανοποίηση ότι ζήσαμε ελεύθεροι, έτσι όπως γουστάραμε και όχι έτσι όπως μας το επέβαλλαν οι συνθήκες και το σύστημα.