Αντιπολίτευση: Ηχώ διαμαρτυρίας ή πειστική πρόταση διακυβέρνησης;του Σπύρου Άνδρεϊτς
Μια τέτοια προσέγγιση απαιτεί μια απομάκρυνση από τη δεινοσαυρική ρητορική της ντουντούκας και την υιοθέτηση ενός λόγου που ερμηνεύει πειστικά τις περιπλοκότητες της σύγχρονης κοινωνίας των πολιτών.
Στο τρέχον πολιτικό τοπίο, όπου η δυσαρέσκεια σιγοβράζει κάτω από το πέπλο της καθημερινής διαχείρισης της εξουσίας, τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντιμετωπίζουν μια τρομερή πρόκληση. Η δυσμενής κριτική κατά κυβερνητικών λαθών ή παραλείψεων, αν και αυτονόητη, απέχει όμως πολύ από την ικανότητα οικοδόμησης μιας αξιόπιστης εναλλακτικής λύσης. Η τελευταία αποτελεί μια προσπάθεια πολύ πιο απαιτητική από την απλή αποδοκιμασία αποτυχιών της κυβερνητικής πολιτικής ή την καταγγελία παραπτωμάτων. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης πρέπει να ξεπεράσουν αυτή τη απλοϊκή στρατηγική – μια προσέγγιση δηλαδή που να βασίζεται αμιγώς στη δημόσια έκφραση δυσαρέσκειας – και να στραφούν προς κάτι πιο ουσιαστικό: μια ολοκληρωμένη αφήγηση κυβερνησιμότητας που να ενσωματώνει ένα ελπιδοφόρο όραμα για το μέλλον.
Για να είναι κάτι περισσότερο από μια ηχώ διαφωνίας, η αντιπολίτευση πρέπει να υφάνει ένα πρότυπο πολιτικό σχέδιο που να αποπνέει αυτοπεποίθηση και υπευθυνότητα. Το εκλογικό σώμα δεν επηρεάζεται πλέον από ακαλλώπιστες ύβρεις ή κενές επαγγελίες για επικείμενη μεταβολή. Απαιτούν ένα συνεκτικό διάγραμμα, μια αρθρωμένη έκφραση του πώς θα διαμορφωνόταν η εσωτερική και εξωτερική πολιτική υπό εναλλακτική ηγεσία. Αυτό το σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει όχι μόνο την καταδίκη των αποτυχιών του τωρινού συστήματος, αλλά και μια σαφή διατύπωση των πολιτικών που αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες του κόσμου, αντικατοπτρίζοντας μια βαθύτερη κατανόηση τόσο των εγχώριων όσο και των διεθνών ζητημάτων.
Για να είναι μια αντιπολίτευση πραγματικά εποικοδομητική, υπάρχει ένα αναγκαίο προαπαιτούμενο, δηλαδή η μεταμόρφωσή της από μια περιορισμένη οντότητα που αντιδρά αμυντικά και σπασμωδικά σε μια μαζική παράταξη που δρα προληπτικά, που παράγει εγγενώς καινοτομικούς σχεδιασμούς και προσφέρει ξεκάθαρες θετικές λύσεις. Αυτό συνεπάγεται τη συμμετοχή σε έναν γνήσιο διάλογο με το εκλογικό σώμα, με κατανόηση των αποχρώσεων των αυθεντικών διαμαρτυριών και των φιλοδοξιών του και, κυρίως, με πρόταση υλοποιήσιμων λύσεων που να είναι τόσο εφαρμόσιμες όσο και φιλόδοξες. Μια τέτοια προσέγγιση απαιτεί μια απομάκρυνση από τη δεινοσαυρική ρητορική της ντουντούκας και την υιοθέτηση ενός λόγου που ερμηνεύει πειστικά τις περιπλοκότητες της σύγχρονης κοινωνίας των πολιτών.
Επιπλέον, η αξιοπιστία για την αντιπολίτευση δεν εξαρτάται τόσο από τις μεγαλόφωνες κραυγές κάποιου, αλλά και από το επίπεδο της ηγετικής του υπόστασης. Το πολιτικό θέατρο αφορά τόσο τις προσωπικότητες αυτών που πατούν τις σανίδες του όσο και τα κείμενα που εκφωνούν. Η εμπιστοσύνη κερδίζεται με κόπο και χάνεται εύκολα σε αυτόν τον στίβο, και εκδηλώνεται όχι μόνο μέσω κειμένων και ομιλιών, αλλά μέσω της ακεραιότητας, της διαφάνειας, της αληθινής ηγετικής ικανότητας και ενός προ-υπάρχοντος ιστορικού που να εγγυάται στο εκλογικό σώμα ότι μπορεί να εμπιστευτεί τα ηνία της ηγεσίας σε μια πολιτικά προικισμένη προσωπικότητα.
Ένα συχνά παραλειπόμενο στοιχείο στο οπλοστάσιο της αντιπολίτευσης είναι η ικανότητά της να καλλιεργεί την ενότητα στις τάξεις της, ένα έργο τόσο δύσκολο όσο και ουσιώδες. Η εσωτερική διχογνωμία συχνά εμποδίζει τον σχηματισμό ενός συνεκτικού μετώπου, αραιώνοντας το μήνυμα της αντιπολίτευσης και μειώνοντας την απήχησή της. Η συνοχή δεν είναι η εξάλειψη της ατομικής αποκλίνουσας γνώμης, αλλά η σύνθεση των διαφορετικών προοπτικών σε μια ενιαία, ισχυρή δύναμη. Αυτή η ενότητα είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο η αντιπολίτευση πρέπει να χτίσει στην προσπάθειά της να παρουσιάσει μια εναλλακτική λύση που να είναι τόσο συνεκτική όσο και συναρπαστική.
Η ιστορία έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι η μετασχηματιστική αλλαγή δεν προκαλείται βέβαια από μια τεχνητή μαχητικότητα κραυγαλέων θεατρινισμών, αλλά από οραματική σκέψη που βασίζεται σε πραγματοποιήσιμες, μετρήσιμες και αξιόπιστες επαγγελίες. Καθώς ο πολιτικός άνεμος συνεχίζει να μεταβάλλεται, η βιωσιμότητα μιας αντιπολίτευσης εξαρτάται τελικά από την ικανότητά της να μετατρέπει την υψηλόφωνη επίκριση σε εποικοδομητική έμπνευση, συγκεντρώνοντας την λαϊκή υποστήριξη όχι μόνο μέσω της απλής καταδίκης ενός δυσμενούς status quo, αλλά προτείνοντας μια πειστική, ρεαλιστική και ελπιδοφόρα πορεία προς τα εμπρός.
Συμπερασματικά, το έργο που έχουν μπροστά τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι ζόρικο, αλλά όχι ανυπέρβλητο. Πρέπει να ξεπεράσουν τον παραδοσιακό τους ρόλο ως πομπών διαμαρτυρίας για να γίνουν οι αρχιτέκτονες μιας στερεής αφήγησης που να ξυπνά τις ελπίδες και τις φιλοδοξίες ενός ολόκληρου έθνους. Μόνο τότε θα εξασφαλίσουν την εντολή του λαού να κυβερνήσουν, επιφέροντας την ποθητή αλλαγή μέσα από ένα παράδειγμα όχι διχαστικής, αλλά συμπαγούς και αδιαίρετης προόδου.
Σπύρος Άνδρεϊτς
https://www.amazon.com/s?k=andreits&i=digital-text&crid=2AP5QNV77T5YD&sprefix=%2Cdigital-text%2C2400&ref=nb_sb_ss_recent_1_0_recent
