“Ένας δύσκολος και απρόοπτος χειμώνας”. Γράφει ο Ηλίας Βαλάρης

Σε μια συζήτηση που διεξάγεται ενώπιον ενός χειμώνα που προαλείφεται για ιδιαίτερα δύσκολος, ελέω της ενεργειακής κρίσης, το μέλημα όλων είναι η ενίσχυση των νοικοκυριών, η λήψη μέτρων για την εξοικονόμηση πόρων και βέβαια η συνολική(;) αντίδραση της Ευρώπης, που δέχεται σοβαρό πλήγμα στην οικονομία της ελέω της εξάρτησης από τη Ρωσία.

Μάλιστα το πλαίσιο όπου γίνονται όλες οι συνεννοήσεις, αναλύονται οι προβληματισμοί και βέβαια καταγράφονται οι αγωνίες για το επόμενο διάστημα, οφείλω να ομολογήσω ότι είναι λίαν τρομακτικό, κάτι που ήδη προκαλεί και ένα είδος καχυποψίας αναφορικά με πιθανές δεύτερες σκέψεις των κρατούντων έναντι των ευρωπαϊκών κοινωνιών, που μετά τη διετή κρίση της πανδημίας, πιθανόν θα πρέπει να συγκρατηθούν και εν μέρει να περιοριστούν για να μην «ξεφύγουν» από τα όρια, είτε αυτά αφορούν την κατανάλωση, είτε την εν γένει οικονομική διαχείριση.

 Ο φόβος για ένα σκοτεινό και παγωμένο χειμώνα είναι πέρα από μια εμπράγματη απειλή κι ένα πολύ καλό μέτρο για να επανέλθει η κοινωνία στα καλώς εννοούμενα (κατά τους κρατούντες) πλαίσια λειτουργίας.

Το ερώτημα λοιπόν που υφίσταται κι εν μέρει συζητιέται, ακόμα κι ως αντίδραση στα γεγονότα είναι αν τελικά τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως τα λένε, έστω κι κατά ένα ποσοστό των όσων αναφέρονται;

Με δεδομένο λοιπόν πως όλα τα προβλήματα που σήμερα καλούμαστε ν’ αντιμετωπίσουμε προήλθαν από την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία και το συνεχιζόμενο πόλεμο, που μετρά ήδη 200 και πλέον μέρες, μιας και οι αμυνόμενοι ελέω της κρίσιμης και τεράστιας βοήθειας που τους παρέχει η δύση, μπορούν και αντιστέκονται κι εσχάτως αντεπιτίθενται, είναι προφανές πως η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στο πότε (κι όχι πως)  θα τερματιστούν οι συγκρούσεις.

Υπό αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να κατανοήσουμε πως οι ΗΠΑ είναι αυτές που έχουν αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της αποτελεσματικής ενίσχυσης και εξοπλισμού των Ουκρανών και προφανώς είναι κι αυτοί που θ’ αποφασίσουν κι όχι οι ευρωπαίοι, για το πως και πότε θα τερματιστεί αυτός ο πόλεμος.

Αντιστοίχως, όσο η Ρωσία δεν αδυνατίζει οικονομικά και στρατιωτικά,   η βοήθεια των ΗΠΑ δεν πρόκειται να σταματήσει κάτι που είναι μάλλον αυτονόητο στη βάση των νέων γεωπολιτικών δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί.

Βέβαια,  τελευταίες οικονομικές αναλύσεις κάνουν λόγο για σημαντική πτώση των οικονομικών δεικτών της ρωσικής οικονομίας, εξαιτίας κυρίως του περιορισμού των πωλήσεων πετρελαίου και γκαζιού αλλά κι άνθρακα από τη Ρωσία, η οποία ως γνωστόν στηρίζει το 50% των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού της στις ενεργειακές πωλήσεις.

Από την άλλη οι ευρωπαϊκές αποθήκες αερίου γεμίζουν σταθερά ενόψει του χειμώνα κι ήδη χώρες όπως η Γερμανία έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν σημαντικά ποσοστά ενέργειας για τις ανάγκες της, ενώ και παράκτιες χώρες, όπως η Ελλάδα κι η Ολλανδία έχουν θέσει σε ενέργεια επιθαλάσσιες αποθήκες αερίου αναμένοντας το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο, που από μέρα σε μέρα  καταφθάνει για να μην ξεπαγιάσει  η Ευρώπη, αλλά και να μην κλονιστεί η βιομηχανική παραγωγή της γηραιάς ηπείρου.

Εντωμεταξύ δεν πρέπει να παραβλέψουμε και το γεγονός ότι η Κίνα πουλά αθρόα τεράστιες ποσότητες υγροποιημένου αερίου στην ευρωπαϊκή  αγορά, μιας και δεν τις χρειάζεται αυτή την περίοδο λόγω της επιβράδυνσης που καταγράφει η βιομηχανική της παραγωγή εξαιτίας των προβλημάτων με τον κορωνοϊό και τα αλλεπάλληλα lock down που εφαρμόζει, γεγονός που συμβάλει καίρια στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών στην περιοχή μας, αλλά και της ταχείας απεξάρτησης από τους ρωσικούς αγωγούς.

Τελευταίο σε αυτό το πλαίσιο προβληματισμού αποτελεί το δεδομένο της πτώσης πλέον των τιμών πετρελαίου, κάτι που μοιραία αναμένεται να οδηγήσει και σε κάποια αποκλιμάκωση των τιμών φυσικού αερίου, στοιχεία που θα οδηγήσουν σε καλυτέρευση των συνθηκών που σήμερα αγχώνουν τα μάλα τους κυβερνώντες, αλλά και τους πολίτες.

Έτσι λοιπόν το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει ν’ απαντηθεί είναι εντέλει είναι αν όντως ο φετινός χειμώνας προβλέπεται παγωμένος ή μήπως αυτός ο χειμώνας αποτελεί μια οικονομική αναπροσαρμογή των όρων, μετά μάλιστα και τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από τη διετή κρίση του covid19;