Ναι ή όχι στη Μαρίνα Μέγκα Γιοτ στο Εμπορικό; Γράφει ο Σπύρος Ρίκος
Συζητείται στη Βουλή η σύμβαση για τη μαρίνα Μέγκα Γιοτ που θα κατασκευαστεί και θα λειτουργήσει στο Εμπορικό, αλλάζοντας τα πάντα στην περιοχή, γιατί θα αλλάξει πραγματικά η εικόνα σε μια περιοχή που αποτελεί και έξοδο και είσοδο στη πόλη. Θα αλλάξει προς το καλύτερο η εικόνα; Ή προς το χειρότερο; Τι προβλήματα θα δημιουργήσει τόσο στη κυκλοφορία, γιατί είναι δεδομένο ότι θα αυξηθεί το κυκλοφοριακό φορτίο, αλλά και ποιο θα είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα αφήσει; Έχουν γίνει επαρκείς συζητήσεις ή διαβουλεύσεις με τους τοπικούς φορείς, Δήμος, άμεσα εμπλεκόμενος, Περιφέρεια, αλλά και με το ΤΕΕ, το Εμπορικό Επιμελητήριο και κυρίως τους κατοίκους; Η συζήτηση επικεντρώθηκε, παλαιότερα όχι τώρα, μόνο στην μετεγκατάσταση των καρνάγιων.
Προσωπικά όταν το πρωτοάκουσα ως πρότζεκτ από τον άνθρωπο που το εμπνεύστηκε, τον Αλέκο Δεσύλλα τότε Διευθύνοντα Σύμβουλο στον ΟΛΚΕ το 2008, σκέφτηκα ότι είναι μια επένδυση που μπορεί να ανεβάσει level, όπως λέμε στους εξωτικούς Αρμενάδες, τον τουριστικό προορισμό της Κέρκυρας. Είναι όντως έτσι; Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά; Και γιατί δεν έγινε διαβούλευση; Μήπως τώρα είναι αργά;
Πάμε να δούμε τα υπέρ.
Το σίγουρο είναι ότι θα δώσει οικονομική ώθηση, γιατί μιλάμε για ένα έργο και μια επένδυση πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι λοιπόν θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίες κατά την κατασκευή του και θέσεις εργασίας και την λειτουργία του, (υπηρεσίες σκαφών, επισκευές, εστίαση, τουρισμός).
Θα ενισχυθεί η Κέρκυρα ως «ποιοτικός» προορισμός γι’ υπερπολυτελή τουρισμό («μεγάλα σκάφη») και ενδεχομένως να φέρει μεγαλύτερα έσοδα ανά επισκέπτη από τον μαζικό τουρισμό. Είναι όμως όντως έτσι; Δηλαδή η σύμβαση αναφέρει ρητά ότι θα φιλοξενεί μεγάλα σκάφη ή μεσαία; Δεν ξέρω ρωτάω;
Επίσης ενδέχεται να φέρει παράπλευρα οφέλη: βελτίωση πρόσοψης λιμένα, πράσινων χώρων, επισκεψιμότητας περιοχής, ανάπτυξης γύρω υποδομών (εστίαση, ψυχαγωγία). Ίσως να υπάρχουν και άλλα πλεονεκτήματα, αναφέρω κάποια από αυτά που γνωρίζω. Πιο εξειδικευμένοι στο θέμα θα γνωρίζουν περισσότερα.
Και κάτι ακόμα. Η Κέρκυρα είναι ήδη γνωστός τουριστικός προορισμός• το έργο μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της σε επίπεδο θαλάσσιου τουρισμού υψηλού επιπέδου.
Πάμε να δούμε τα κατά.
Να δούμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει μια τόσο μεγάλη επένδυση και τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
Η κατασκευή μαρίνας μεγάλης κλίμακας σημαίνει εκβαθύνσεις, κατασκευή προβλητών και μόλων, πιθανή ανάπλαση παράκτιου μετώπου και όλα αυτά μπορεί να έχουν σοβαρά αποτελέσματα στον βυθό, στην υδάτινη κυκλοφορία, σε θαλάσσια οικοσυστήματα.
Η λειτουργία μεγάλων σκαφών, συνεπάγεται πολλές φορές αυξημένη κατανάλωση καυσίμων, εκπομπές, παραγωγή αποβλήτων (λυμάτων, λάδια, αντιρρυπαντικές εργασίες), εν δυνάμει ρύπανση. Η βιβλιογραφία δείχνει ότι οι μαρίνες μεγάλων σκαφών στο μεσογειακό περιβάλλον έχουν αυξημένους κινδύνους από ρύπανση, απώλεια θαλάσσιων οικοτόπων (π.χ. λιβάδια ποσειδωνίας), που δεν γνωρίζω αν υπάρχει σε αυτή την περιοχή, γνωρίζω για την ποσειδωνία, η οποία προστατεύεται και από την Natura στη περιοχή από το Ποντικονήσι μέχρι τα Μωραίτικα περίπου.
Επίσης, ενδέχεται η μαρίνα να οδηγήσει σε περιορισμό της ελεύθερης πρόσβασης στο παράκτιο μέτωπο, αλλαγές στο χαρακτήρα της περιοχής, επιβάρυνση υποδομών (κυκλοφορία, στάθμευση, τρόπος ζωής των κατοίκων).
Υπάρχει κριτική ότι τέτοιου είδους επενδύσεις μπορεί να ωφελήσουν κυρίως επενδυτές και τους τουρίστες υψηλού εισοδήματος, ενώ οι τοπικές κοινωνίες να μη λάβουν αναλογικά οφέλη ή να υποστούν αλλαγές και πιέσεις.
Ένας ακόμα κίνδυνος είναι το ρίσκο υπερβολικής εξάρτησης από έναν τύπο τουρισμού (high end yachting) που μπορεί να είναι πιο ευαίσθητος σε εξωτερικούς παράγοντες (οικονομία, εξωγενείς κρίσεις) σε σχέση με πιο «καθιερωμένες» μορφές.
Οι μεγάλες επενδύσεις στο θαλάσσιο τουρισμό και στις μαρίνες απαιτούν υψηλή συντήρηση, εξειδικευμένες υπηρεσίες — αν η ζήτηση δεν επαληθευτεί, υπάρχει κίνδυνος υπερπροσφοράς ή υποαξιοποίησης.
Και όπως μου λένε γνώστες του αντικειμένου, αυτή η μαρίνα ‑ ως υποδομή ‑ μπορεί να μεταβληθεί σε «βαρίδι» αν δεν λειτουργεί με αποδοτικό τρόπο ή αν δεν ενταχθεί οργανικά στο τοπικό περιβάλλον και στην οικονομία.
Από την άλλη πλευρά, αν η μαρίνα σχεδιαστεί και λειτουργήσει με περιβαλλοντικά πρότυπα — όπως χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συστήματα επεξεργασίας λυμάτων, έλεγχο εκπομπών, τότε το αποτύπωμα μπορεί θα μειωθεί σημαντικά. Αλλά θα λειτουργήσει έτσι; Ποιος μας το εγγυάται; Γιατί δεν μπήκε η σύμβαση, τέλος πάντων όλα αυτά τα θέματα σε δημόσια συζήτηση και διαβούλευση; Θα υπάρξει σοβαρός εποπτικός μηχανισμός
Ο χειρισμός αποβλήτων (λυμάτων από σκάφη, λάδια, αντιρρυπαντικά, χρώματα και επισκευές) απαιτεί αυστηρή διαχείριση• αν δεν γίνει σωστά υπάρχει κίνδυνος ρύπανσης της θάλασσας. Ποιος μας διαβεβαιώνει ότι δεν θα συμβεί αυτό που θα είναι καταστροφή για την πόλη της Κέρκυρας και τον Κερκυραϊκό τουρισμό.
Δεν λέω και δεν τάσσομαι υπέρ της άποψης να μην γίνει το έργο, θα ήθελα όμως κάποιος, υπεύθυνα να δώσει απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα και σε περισσότερα ερωτήματα και προβληματισμούς που ενδεχομένως έχουν και άλλοι συμπολίτες μας.
