Πολύ πριν τον Covid, έρχονταν στην Κέρκυρα και αν δεν είχαν συνοδό υγείας τους έβαζαν καραντίνα
Στις μέρες μας, η λέξη «καραντίνα» έχει συνδεθεί με παγκόσμιες πανδημίες, κρατικά πρωτόκολλα και ψηφιακές εφαρμογές. Όμως στα Επτάνησα, και ιδιαίτερα στην Κέρκυρα, η καραντίνα ήταν καθημερινότητα. Όχι για όλους — μόνο για όσους δεν είχαν «συνοδό υγείας». Και αυτό συνέβαινε 150 χρόνια πριν από την πανδημία του Covid.
Κατά τη διάρκεια της Βρετανικής Προστασίας στα Επτάνησα (1815–1864), οι Αρχές επέβαλλαν αυστηρούς υγειονομικούς κανονισμούς. Τα νησιά βρίσκονταν στο σταυροδρόμι μεταξύ Ιταλίας, Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γεγονός που τα καθιστούσε ιδιαίτερα ευάλωτα σε επιδημίες. Έτσι δημιουργήθηκε ένα από τα πιο οργανωμένα συστήματα δημόσιας υγείας της εποχής. Με πρωταγωνιστή έναν άγνωστο μέχρι σήμερα θεσμό: τον συνοδό υγείας.
Όποιος ερχόταν από περιοχή με «υγειονομικό ενδιαφέρον» –όπως η Αλβανία, η Κωνσταντινούπολη, η Αίγυπτος ή και η Πάτρα– έπρεπε να συνοδεύεται από επίσημο κρατικό επιτηρητή ή ιατρό, που επιβεβαίωνε ότι δεν είχε εκτεθεί σε μολυσματική νόσο. Χωρίς τέτοιον συνοδό, η αποβίβαση απαγορευόταν. Ο ταξιδιώτης οδηγούνταν απευθείας σε υποχρεωτική καραντίνα, που συνήθως διαρκούσε 10 έως 40 ημέρες, ανάλογα με την περιοχή προέλευσης.
Στην Κέρκυρα, ο πιο γνωστός χώρος απομόνωσης ήταν το νησάκι Λαζαρέτο, απέναντι από το λιμάνι. Οι Άγγλοι το είχαν μετατρέψει σε καραντινο-σταθμό, με θαλάμους, γιατρούς, φύλακες και αυστηρούς κανόνες. Ήταν κυριολεκτικά το “check-in” της εποχής για όποιον ήθελε να περάσει στο νησί. Δεν ήταν μόνο η Κέρκυρα. Παρόμοιες εγκαταστάσεις υπήρχαν στη Ζάκυνθο, στην Κεφαλονιά και σε μικρότερη κλίμακα στη Λευκάδα και την Ιθάκη. Τα λεγόμενα Λαζαρέτα ήταν διάσπαρτα σε όλο το Ιόνιο.
Ταξιδιώτες που δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν συνοδό υγείας ή να πληρώσουν για ιατρική επιβεβαίωση, έμεναν σε καραντίνα. Συχνά για εβδομάδες, ακόμη και χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα. Ήταν ένα μέτρο προφύλαξης που στηριζόταν στην πρόληψη, όχι στη θεραπεία. Ολόκληρα πλοία κρατούνταν έξω από το λιμάνι, ώσπου να ελεγχθεί η κατάσταση του πληρώματος. Οι τοπικές αρχές διατηρούσαν καταλόγους με «καθαρές» και «ύποπτες» περιοχές, ανάλογα με τα υγειονομικά δελτία που έφταναν από τα άλλα λιμάνια της Μεσογείου.
Για τους Βρετανούς, η υγειονομική προστασία των νησιών ήταν πολιτική προτεραιότητα. Όχι μόνο για τη δημόσια υγεία, αλλά και για να δείξουν την «πολιτισμένη» και προνοητική διακυβέρνησή τους σε σχέση με την Οθωμανική ή την Ελληνική ενδοχώρα, που δεν διέθετε παρόμοιες υποδομές.
Όλα αυτά ίσως μοιάζουν παρωχημένα, αλλά θυμίζουν πως η ανάγκη για προστασία από επιδημίες δεν είναι φαινόμενο του 21ου αιώνα. Πολύ πριν τον Covid, η Κέρκυρα, η Ζάκυνθος και τα άλλα Επτάνησα εφάρμοζαν καραντίνα, υγειονομικά δελτία και συνοδούς υγείας με μια αυστηρότητα που θα ζήλευε και ο πιο σκληρός σύγχρονος κανονισμός.
ΠΗΓΗ: sportime.gr
